Türkiye, yılın ilk beş ayında ihracat, turizm, taşımacılık, yurt dışı müteahhitlik gibi tüm alanlardan elde ettiği her 100 dolarlık döviz gelirine karşılık, büyük bölümü ithalata olmak üzere 129 dolarlık döviz harcaması gerçekleştirdi.

Toplam döviz geliri sadece ithalat faturasının yüzde 90.1'ini, toplam döviz giderinin ise yüzde 77.6'sını karşılayabildi.


Elde ettiği toplam döviz geliri, yaptığı döviz harcamaları içinde sadece ithalatın faturasını bile karşılamaya yetmeyen Türkiye'nin, cari açığını finanse edebilmek için, yabancı sermaye girişlerine ihtiyacı giderek büyüyor. Küresel ve yurt içi ekonomik koşullardaki kötüleşme nedeniyle yabancı sermaye girişi hız keserken, döviz gelir gideri arasındaki makasın giderek açılması, izleyen dönem için büyük risk oluşturuyor.




-TÜRKİYE 100 DOLAR KAZANIP 129 DOLAR HARCIYOR-

Türkiye, Ocak-Mayıs döneminde 60 milyar 796 milyon doları ihracat yoluyla olmak üzere toplam 74 milyar 639 milyon dolar döviz geliri elde ederken, 82 milyar 832 milyonu ithalata toplam 96 milyar 180 milyon dolarlık döviz harcaması yaptı.


İhracat gelirleriyle ithalat faturasının sadece yüzde 73.4'ünün karşılanabildiği anılan dönemde, toplam döviz geliri ise ithalatın ancak yüzde 90.1'ini karşılamaya yetti. Toplam döviz geliri toplam döviz harcamasının ise yüzde 77.6'sını karşıladı. Buna göre toplam döviz harcaması, toplam döviz gelirinin yüzde 128.9'u düzeyinde gerçekleşti. Diğer bir deyişle Türkiye kazandığı her 100 dolara karşılık 129 dolarlık harcama yaptı.


İhracat dışındaki döviz gelirlerinin 5 milyar 332 milyon dolarını turizm, 2 milyar 541 milyon dolarını uluslar arası taşımacılık, 920 milyon dolarını faiz, 373 milyon dolarını yurt dışı müteahhitlik geliri, 575 milyon dolarlık bir bölümünü de işçi dövizi girişleri oluşturdu. Diğer alanlardan elde edilen döviz gelirlerinin toplamı ise 4 milyar 102 milyon dolar oldu.





-İTHALAT DIŞINDAKİ ALANLARA 13.3 MİLYAR DOLAR HARCANDI-





Yılın ilk beş ayında ithalat dışındaki döviz giderlerinin ise 4 milyar 892 milyon dolarını faiz ödemeleri, 2 milyar 922 milyon dolarını taşımacılık giderleri, 1 milyar 404 milyon dolarını turizm, 4 milyar 130 milyon dolarını da diğer döviz harcamaları oluşturdu.


Geçen yılın aynı dönemine göre ithalat 22 milyar 419 milyon, taşımacılık giderleri 822 milyon, faiz ödemeler 611 milyon, turizm giderleri 174 milyon, diğer harcamalar da 842 milyon dolar arttı. Böylece beş aylık dönemlere göre toplam döviz harcamasındaki artış 24 milyar 868 milyon dolara ulaştı.


Aynı dönemde döviz gelirlerindeki artış ise 16 milyar 484 milyon doları ihracattan olmak üzere toplamda 19 milyar 484 milyon dolarlık bir artış gösterdi.





/**


Döviz gelir gideri (Ocak-Mayıs; Milyon Dolar)

2008 2007 Fark Değ.(%)


GELİR 74.639 55.155 19.484 35,3


.İhracat 60.796 43.906 16.890 38,5


(Bavul ticareti) 2.755 2.492 263 10,6


.Turizm 5.332 4.353 979 22,5


.Faiz 920 850 70 8,2


.İşçi dövizi 575 394 181 45,9


.Taşımacılık 2.541 2.063 478 23,2


.Yurt dışı müt. 373 361 12 3,3


.Diğer 4.102 3.228 874 27,1


GİDER 96.180 71.312 24.868 34,9


.İthalat 82.832 60.413 22.419 37,1


.Turizm 1.404 1.230 174 14,1


.Faiz 4.892 4.281 611 14,3


.Taşımacılık 2.922 2.100 822 39,1


.Yurt dışı müt. 0 0 0 -


.Diğer 4.130 3.288 842 25,6


FARK -21.541 -16.157 -5.384 33,3


GÖSTERGELER (%)


Döviz gel./Döviz gid. 77,6 77,3


Döviz gid./Döv.gel. 128,9 129,3


İthalat/Döv. gel. 111,0 109,5


Faiz Öd./Döv.gel. 6,6 7,8


İhracat/Döv. Gel 81,5 79,6


Faiz Öd./İhracat 8,0 9,8


İhracat/ithalat 73,4 72,7


**/


(ANKA)


(ES/NB/ZG)

(Ankara Haber Ajansı)