Soru-Cevaplarla Kısa Vadeli Sigortalar -2

        HANGİ DURUMLAR İŞ KAZASI SAYILMAKTADIR?

 

5510 sayılı kanunun 13 üncü maddesi gereğince, anılan kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalının (hizmet akdi ile çalışanlar)

                a) İşyerinde bulunduğu sırada,

                b)  İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla,

                c) Görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

                d) Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,

e) İşverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışan sigortalının (kendi nam ve hesabına çalışanlar)

a) İşyerinde bulunduğu sırada,

b) Yürütmekte olduğu iş nedeniyle işyeri dışında,

                Meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan “bedenen” veya “ruhen” özre uğratan “olay” iş kazası sayılmaktadır.

 

        İŞ KAZASININ GEÇ BİLDİRİLMESİ HALİNDE NE GİBİ İŞLEM YAPILMAKTADIR?

 

İş kazasının Kuruma Kanunda belirtilen süreler içersinde bildirilmemesi halinde, olay tarihi itibariyle Kuruma bildirim yapılıncaya kadar Kurumca sigortalıya ödenecek geçici iş göremezlik ödenekleri işvereninden tahsil edilir.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında bulunan sigortalılara ise geçici iş göremezlik ödeneği 4/b sigortalısı kanuni sürede bildirimde bulunmadığı için ödenmez. 

 

        HASTALIK VE ANALIKTA GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ VERİLEBİLMESİ İÇİN KAÇ GÜN PRİM ÖDEME ŞARTI ARANMAKTADIR?

Geçici iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 1 yıl içinde en az 90 gün Kısa Vadeli Sigorta primi ödenmiş olması gerekmektedir.

 

        GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİNİN ÖDENMESİNDE SİGORTALILAR HANGİ BELGELERİ KURUMA İBRAZ ETMEK ZORUNDADIRLAR?

       a) İstirahat raporlarını

                                b) Çalışmadığına dair yazıyı

c) Sigortalının ödenek hesabına esas alınan döneme ilişkin net kazanç tutarını  

                               Kuruma ibraz etmek zorundadır.

 

        İŞ KAZASI, MESLEK HASTALIĞI, HASTALIK VE ANALIK SİGORTASINDA HANGİ SÜRELER DİKKATE ALINMAZ?

 

a) Sigortalının hükümlülükle sonuçlanmayan tutuklulukta geçen süreleri,

                b) Sigortalının kısa vadeli sigorta kollarından geçici iş göremezlik geliri aldığı ve iş  göremediği süreleri,

c) Grev ve lokavtda geçen süreleri,

d) Askerlikte geçen hizmet süreleri     

 

        SİGORTALININ SİGORTALILIK NİTELİĞİ NE ZAMAN SONA ERER?

 

Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince, hastalık ve analık hükümlerinin uygulanmasında sigortalılık niteliğinin ödenen primin ilişkin olduğu günü takip eden 10"uncu günden başlanarak yitirilmiş sayılacaktır. Ancak, sigortalının ilgili kanunlar gereği sigortalının ücretsiz izinli olması, greve iştirak etmesi veya işverenin lokavt yapması hallerinde, bu hallerin sona ermesini takip eden onuncu günden başlanarak sigortalılık niteliğini yitirmiş sayılacaktır.

 

Örnek: Çalıştığı işyerinden en son primi 17.12.2008 tarihinde ödenen ve 18.12.2008 tarihinden itibaren işten ayrılan sigortalının sigortalılık niteliği 27.12.2008 tarihinde yitirilmiş olacaktır.

 

        İŞYERİNE GİTMEK ÜZERE EVİNDEN AYRILARAK BELEDİYE"YE AİT TOPLU TAŞIM ARACINA BİNMEK ÜZERE DURAKTA BEKLEYEN SİGORTALIYA MOTOSİKLETLİ BİR SÜRÜCÜNÜN ÇARPMASI SONUCU YARALANMASI OLAYI BİR İŞ KAZASI SAYILIR MI?

 

5510 sayılı Kanunun 13. maddesinin (e) fıkrasına göre; sigortalının işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş-gelişi sırasında meydana gelen kazalar iş kazası sayılmaktadır. Toplu taşım aracı işverence sağlanan araç olmadığından iş kazası sayılması mümkün bulunmamaktadır. Burada işveren tarafından tarafından herhangi bir araç tahsis edilmediğinden iş kazası sayılmaması gerekmektedir.

 

        GREVDE BULUNAN SİGORTALININ GREVDEN ÖNCE HAK ETTİĞİ ÜCRETİNİ ALMAK İÇİN İŞYERİNDE BULUNDUĞU SIRADA GREVE KATILMAYAN DİĞER İŞÇİLER TARAFINDAN DÖVÜLMESİ OLAYI BİR İŞ KAZASI SAYILIRMI?

 

Bu olaya maruz kalan sigortalının sigortalılık niteliği yitirilmemiş ise olay iş kazasıdır.

 

        OTO TAMİRHANESİNDE ÇALIŞAN SİGORTALININ ÖĞLE YEMEĞİ İÇİN İŞ YERİ DIŞINA ÇIKTIĞI SIRADA YOLDA GÖRDÜĞÜ ARIZALANMIŞ BİR ARACI TAMİR EDERKEN KRİKONUN KAYMASI SONUCU BACAĞININ KIRILMASI OLAYI İŞ KAZASI OLARAK DEĞERLENDİRİLEBİLİR Mİ?

 

5510 sayılı Kanunun 13. maddesinin (c) fıkrasına göre; bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işi yapmaksızın geçen zamanlarda meydana gelen kazalar iş kazası sayılmaktadır.Ancak burada iş veren tarafından herhangi bir görevlendirme söz konusu olmadığından anılan Kanunun 13. maddesinin (c) fıkrasına göre iş kazısı sayılmaması gerekmektedir.

 

        İŞYERİNİN BULUNDUĞU İLDEN BAŞKA BİR İLE MAL ALMAK İÇİN GİDEN SİGORTALININ KALMAKTA OLDUĞU OTELDE YANGIN ÇIKMASI SONUCU VEFAT ETMESİ OLAYI İŞ KAZASI OLARAK DEĞERLENDİRİLEBİLİR Mİ?

 

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışan sigortalının yürütmekte olduğu iş nedeniyle işyeri dışında meydana gelen kazalar iş kazası olarak kabul edilmektedir.

 

        İŞ KAZASI GEÇİREN SİGORTALININ İŞ KAZASI OLAYININ KURUMA SÜRESİ İÇİNDE BİLDİRMEYEN İŞVEREN HAKKINDA KURUMCA NE GİBİ YAPTIRIMDA BULUNULUR?

 

İş kazası, Kuruma kazadan sonraki 3 iş günü içerisinde bildirilmemesi halinde Kuruma bildirim yapılıncaya kadar Kurumca sigortalıya ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği sigortalının  işverenden tahsil edilir.

 

        İŞ KAZASI BİLDİRİMİ NEREYE VE NASIL YAPILIR?

 

İş kazası ve Meslek Hastalığı Bildirgesi ile doğrudan Kuruma veya taahhütlü posta ve e-sigorta yolu ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilebilir.

 

        İŞ KAZASI GEÇİREN SİGORTALIDA PRİM ÖDEME GÜN SAYISI ARANIR MI? SAĞLIK YARDIMLARINDAN NASIL  FAYDALANIR ?

 

İş kazası sigorta kolunda hastalık sigortasında olduğu gibi herhangi bir prim ödeme gün sayısı aranmamakta, iş kazası geçiren sigortalı işveren tarafından derhal en yakın sağlık kuruluşuna götürerek tedavisini yaptırması gerekmektedir.

 

        KURUMA BİLDİRİLEN İŞ KAZASI İDDİASININ SORUŞTURULMASI KİMLER TARAFINDAN YAPILIR?

 

Kuruma bildirilen olayın iş kazası sayılıp sayılmayacağı hakkında bir karara varılabilmesi için gerektiğinde Kurumun denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurları tarafından veya Bakanlık İş Müfettişleri tarafından soruşturma yapılır. Bakanlık İş Müfettişlerinin rapor ve tutanaklarında gerekli bilgilerin yer alması veya yargı kararının bulunması halinde tekrar inceleme talep edilmez

 

        MESLEK HASTALIĞI NE DEMEKTİR?

 

Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.

 

        MESLEK HASTALIĞINA YAKALANAN SİGORTALIYA KURUMCA YAPILACAK YARDIMLAR NELERDİR?

 

Hastalığın Meslek Hastalığı olduğu Kurumca tespit edildiği takdirde sigortalıya;

1.İstirahatli olduğu sürelerde geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.

2.Sürekli iş göremezlik geliri bağlanır.

3.Sigortalının ölümü halinde haksahiplerine gelir bağlanır.

4.Kız çocuklarına evlenme ödeneği verilir.

5.Cenaze yardımı yapılır.

 

        SİGORTALININ İŞTEN AYRILDIKTAN SONRA MEYDANA GELEN MESLEK HASTALIĞI İLE İLGİLİ OLARAK KANUNLA SAĞLANAN HAKLARDAN YARARLANABİLMESİ İÇİN HANGİ ŞARTLAR ARANMAKTADIR?

 

Sigortalının eski işinden fiilen ayrılmasıyla, hastalığın meydana çıkması arasında bu hastalık için kurum tarafından çıkarılan, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinde belirtilen sürelerden daha uzun bir zamanın geçmemiş olması şarttır.

 

        BİR SİGORTALIDA İŞ KAZASI, MESLEK HASTALIĞI, HASTALIK VE ANALIK HALLERİNDEN BİRKAÇI BİRARADA GERÇEKLEŞİRSE GEÇİCİ İŞGÖREMEZLİK ÖDENEĞİNİN HANGİSİ VERİLİR?

 

Geçici iş göremezlik ödeneğinden en yüksek olanı sigortalıya ödenir.

 

        EMZİRME ÖDENEĞİ KİMLERE VERİLİR?

 

Analık sigortasından sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılardan; kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine, her çocuk için yaşaması şartıyla doğum tarihinde geçerli olan ve Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği verilir.

 

        EMZİRME ÖDENEĞİ VERİLEBİLMESİNİN ŞARTLARI NELERDİR?

Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmesi için, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının;

a) (a) bendi kapsamında olanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması,

b) (b) bendi kapsamında olanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması,

şarttır.