KURBANI HİJYENİK ORTAMDA VE EHİL OLANIN KESMESİ

Abdurrahim Somuncu (Emekli Müftü)

 

                                                                                                                                                                

 

Kurban ne zaman kesilir? Kurban zilhicce ayının on, onbir ve onikinci. Günlerinde Yani kurban bayramının birinci, ikinci ve üçüncü günlerinde, bayram namazından sonra, kesilir. Kurban alındıktan sonra, kurban kesme günlerinde kesilmemiş ise, o kurban fakirlere tasasadduk edilir ve sahibi de etinden yiyemez.  

  Kurban kesmenin adabı ve usulü nelerdir.                                        

      1.Kurban sağlığa uygun temiz bir ortamda kesilmeli 2.Kurbanı ehil olanların kesmesi. 3.Kurbanı kesmeden önce, kurban kesim yerinin hazırlanması ve kurban kesilecek yerlerin, temiz mekânlar olması 4.Kurbanın kesimi sonrası, artıklarının, kanının, bağırsak, işkembe içi gibi kirletici maddelerinin etrafa dağılmadan bir çukura defnedilmesi. 5.Kurbanı kesme mahalline götürürken ve kesme esnasında hayvana eziyet edilmemesi.6.Kurban kesme mahallinde modern kesme askıları yoksa kurbanın sol tarafına ve kıble yönüne yatırılması.7.Kurbanın üçayağının bağlanması ve bir ayağının da, bağsız bırakılması (bağlanmayan ayağının hareketiyle, kurbanın içindeki kanının temizlenmesi sağlanmış olmaktadır). 8.Kurbanı kesmeye ehil ise sabinin kesmesi, değilse, vekâleten bu işten anlayanlarakestirilmesi. 9.Kurban ortaklaşa kesiliyorsa, kesen kimseye ortakların vekâlet vermesi. 10.Kurban kesilmeden önce “Kul inne salati ve nüsüki ve mahyaye ve memati lillahi rabbil âlemin...” duasının okunması, tekbirin getirilmesinin akabinde kesen kimse “Bismillahi Allahü ekber” deyip keskin bir bıçakla kurbanı kesmesi.11.Kurbanı keserken boğazında şunların kesilmesi. A) Nefes borusu. B)Yemek borusu. C) Boynunun iki tarafındaki atar ve toplar,  damarlarının bir veya ikisinin de kesilmesi (omur ilik’in kesilmesi ise hayvana çok acı vereceğinden, kesilmemesi uygun görülmüştür.) 12.Kurban kesme işlemi bittikten sonra, kurban sahiplerinin Allah rızası için iki rekât şükür namazı kılmaları sevabdır. Bu konuda Peygamber efendimiz (s.a.v) “Kurbanınızı kestiğiniz zaman, elinizdeki bıçağı bırakın, sonra iki rekât namaz kılın, Müslümanlardan her hangi bir kimse bu iki rekât namazı kılarda Allah Teâlâ’dan hangi şeyi isterse, Allah Teâlâ o kimseye istediği şeyi elbette verir” buyurmuşlardır. Bu iki rekât namazdan sonrada, Peygamber efendimiz.(s.a.v) şöyle dua etmiştir. “Şu kurbanı sen lütfettin, senin rızanı kazanmak için kestim, senin lütfünle ve kereminle senin dostun İbrahim ve senin rızan adına kurban edilen İsmail’den ve senin sevgilin Muhammed hürmetine fazlın ve kereminle kurbanımızı, kabul buyur” duasında bulunmuşlardır.

13.Kurban ortaklaşa kesilmiş ise, kurbanın etinin, tartı ile paylaşılması uygun olanıdır.14.Kurbanın eti üç kısma ayrılır; bir parçası ev halkına, ikinci parçası fakirlere verilmesi,3. parçası ise eş ve dostlara hediye edilmesi ( eş ve dostlardan kurban kesenlere de hediye edilebilinir). Kurban kesenin hane halkı kalabalık ve ete ihtiyaclarıda var ise, etin tamamı evde bırakıla bilir.15. Kurbanın derisi fakirlere ve ya hayır kurumlarından birisine verilir.16.Kurban kesim yerlerinde, hayvanların birbirlerini göremeyecek şekilde gerekli düzenlemelerin yapılması.

17.Kurbandan, yenmesi mekruh olan ve caiz olmayan yerler yedidir.1.ferci.2-yumurtalıkları.3.Bezleri.4.İdrar torbası.5.Ödü.6.Etten ayrılmış akan kanı.7.Zekeri (pensi)18.Kurbandan kasab ücreti verilmez. Kasabın ücreti ayrıca ödenir.19.Kurbanı süslemek, kınalamak, müstehabdır.                                                             

   20-Kurban kesilirken kurbanın yanında sahiplerinin bulunması konusunda, Peygamber efendimiz (s.a.v) in kızı Hz. Fatıma için“Ey Fatıma kurbanın, kesilirken kurbanının yanında bulun, zira kurbanın akan ilk damla kanıyla birlikte işlediğin günahların bağışlanır (afv olunur)” buyurmuşlardır.Peygamber efendimiz (s.a.v) veda haccında 100 deve kurban etmiştir.63 tanesini kendisi kesmiştir. Gerisini de Hz.Ali (r.a) kesmesini emretmiştir.Kurban kesme mükellefiyetinde olan ve olmayan erginlik çağına gelen erkek ve kadınların hepsine, teşrik tekbirlerini getirmeleri vaciptir. Teşrik tekbirleri arefe günü sabah namazının, farzının selamını müteakip “Allahümme entesselamü” den önce başlar ve 23 vakit devam eder.Teşrik tekbirlerinin getiriliş şekli şöyle dir. “Allah’hü Ekber, Alla’hü Ekber,lailahe illallahü vallahü Ekber ,Allahü Ekber ve lillahil hamd”cümleleri söylenir.Bu tekbirleri namazın akabinde getirmeyi unutan kimse,  23 vakit içerisinde farz namazların akabinde veyahut Vaktinde namazını kılamayan kimse, vakit çıkınca kazaya kalan namazlarının peşinden, yine bu tekbirleri getirir. Allah’a emanet olunuz.