İSLAMİ AÇIDAN DEBREM NEDİR?

Abdurrahim Somuncu (Emekli Müftü)

 

              Kur’an-ı kerimde depremin karşılığı “Zelzele” olarak geçmektedir. En büyük deprem dünyanın sona ereceği, kıyametin kopması zamanında olacağı 99.süre olan, Zilzal süresinde şöyle yer almaktadır. “Yerküre kendisine has sarsıntısıyla sallandığı, toprak ağırlığını(definelerini, ölülerini) dışarı çıkardığı ve insan< Ne oluyor buna!> dediği vakit, işte Oğün ( yer) Rabbinin ona bildirmesiyle bütün haberlerini anlatır.” Açıklanmaktadır.                                                  

             İlim damlarınca yer küresinin tarifi “pirosfer, litosfer, barisfer,  hidrosfer, atmosfer” olarak tanımlanmaktadır. Dünyamızın oluşu, ay, güneş ve gezegenlerin cereyanı, Allah’ın koyduğu nizam üzerinde hareket ettiği Yasin süresi 37.38.39.40. ayetlerinde açıklanmaktadır.                                                                                                                                                                                                                      

                 Varlık âleminde oluşan her şey sünnetullah (adetullah) ile olmaktadır. Onlardan biriside depremlerdir. Fatır süresi ayet 43 de “ Çünkü onlar yeryüzünde büyüklük taslıyorlar ve kötü tuzaklar kuruyorlardı. Hâlbuki kişi kurduğu tuzağa kendisi düşer. Onlar öncekilerin kanunundan  (onlara uygulanandan) başkasını mı bekliyorlar?”Allah’ın kanununda asla bir değişme bulamazsınız, Allah’ın kanununda kesinlikle bir sapma da bulamazsın.”buyrulmaktadır. Bu ayetten anladığımız her şey Allahın irade ve kudretiyle olması yanında, biz kullarına da görev düşmektedir. Bu konuda bir hadisi şerifte Peygamber efendimi (s.a.v) “ la akle kettedbiri/tedbir gibi akıl olmaz”  buyurmuşlardır. Bize düşen görev tedbirde kusur etmemektir.                                                                                                                                          

                   Yapacağımız binaların statik hesaplarını, teknik uygulamaları ve gerekli denetimlerini yapmaktır. Ecdadımız geçmişte hanlar, hamamlar, sarnıçlar medreseler, köprüler, mabetler, yapmışlar, onların yapmış oldukları bu eserlerde aşınmaların olmadığı, en şiddetli deplerde bile bir  “helik” taşının zarar görmediği müşahede edilmektedir.                                                                                                             

                 Peygamber efendimize sormuşlar yaresulallah Devemi bağlayıp tamı Allah’a tevekkül edeyim, yoksa bağlamadan mı tevekkül edeyim sorusuna “Iğkılha fetevekkel Alallah/Deveni bağla, ondan sonra Allah’a işlerini havale et “ buyurmuşlardır. İrademiz dışında bir olay cereyan etmişse, o zaman ümitsizliğe düşmeden kadere inanmaktır.  Bir hadisi şerifte peygamber efendimiz (s.a.v) “Men amene bil kader emine minel keder/ Kadere iman etmek, kederden emin kılar” buyurmuşlardır.                                                                                    

.                                                                                                                                                                                                    

                 Tabiat kanunlarının sahibi Allah dır.Allah (c.c) her şey-i bir ölçüye göre yaratığını  kamer süresi ayet  49 da “Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık” buyurmaktadır.Olaylar karşısında bize düşen görev ısyan etmek değildir. Belaya karşı sabır etmektir. Bu doğrultuda bakara süresi ayet 155 de “ And olsun ki sizi biraz korku ve açlık; mallardan, canlardan ve ürünlerden biraz”azaltma (fakirlik) ile deneriz. Ey peygamber sabredenleri müjdele!” buyurmaktadır.  

                    Deprem ilahi bir ikazdır. Doğa olayları ilahı kurallar çerçevesinde cereyan etmektedir. Güneş ve ay bir hesaba göre “ hareket etmekte” olduğu, Rahman süresi ayet 5. yer almaktadır.

                        Doğal afetlerden, deprem, ölüm, savaş, sâri hastalık gibi ani yaşanabilen olaylar karşısında beşeri tedbirleri almalıyız. Bundan sonrasını yaratana havale etmeliyiz. Allah debrem zedelerin muini olsun ve bir daha bizlere, böyle afetleri vermesin.Allah’a emanet olunuz.